Σε δημόσια διαβούλευση στο opengov.gr βρίσκεται το Προεδρικό Διάταγμα με τίτλο «Καταγραφή των μικρών νησιωτικών υγροτόπων της χώρας και καθορισμός μέτρων για την προστασία και διατήρησή τους» του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Σκοπός του παρόντος διατάγματος είναι: (α) Η καταγραφή και οριοθέτηση των μικρών νησιωτικών υγροτόπων της χώρας ως ενδιαιτήματα και οικοσυστήματα μεγάλης σημασίας για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, και την προστασία και διαχείριση των υδάτων και (β) ο καθορισμός των αναγκαίων μέτρων οριζόντιου χαρακτήρα και των διαδικασιών, ώστε να καθίσταται αποτελεσματική η προστασία των μικρών νησιωτικών υγροτόπων, η διατήρηση του οικολογικού τους χαρακτήρα, των αξιών – λειτουργιών τους, των υπηρεσιών και των αγαθών τους.
Ως υγρότοποι εννοούνται περιοχές τύρφης και υδάτων φυσικής ή τεχνητής προέλευσης, μόνιμων ή πρόσκαιρων, όπου το νερό, γλυκό, υφάλμυρο ή αλμυρό, ρέει ή είναι στατικό, συμπεριλαμβανομένων και εκτάσεων που καλύπτονται από θαλάσσιο νερό, βάθους όχι μεγαλύτερο των έξι μέτρων στην άμπωτη (άρθρο 3 της Σύμβασης Ραμσάρ).
Στους υγροτόπους μπορεί να περιλαμβάνονται παρόχθιες και παράκτιες ζώνες, παρακείμενες των υγροτόπων και νησιά ή θαλάσσιες εκτάσεις βαθύτερες των έξι μέτρων στην άμπωτη, που βρίσκονται στα όρια του υγροτόπου, ειδικά αν αυτές είναι σημαντικές ως οικότοποι υδρόβιων πτηνών (άρθρο 2, παρ. 1 της Σύμβασης Ραμσάρ).
Τα οφέλη και οι αξίες των υγροτόπων είναι σημαντικές για τον έλεγχο των ιζημάτων και της διάβρωσης, τον έλεγχο των πλημμυρών, την διατήρηση της ποιότητας των υδάτων και τη μείωση της ρύπανσης, τη διατήρηση των επιφανειακών και υπόγειων υδροφόρων, τη στήριξη της αλιείας, της βόσκησης και της γεωργίας, την αναψυχή και την εκπαίδευση της κοινωνίας και την κλιματική σταθερότητα.
Βάσει του άρθρου 3. παρ.1 της Σύμβασης, τα Συμβαλλόμενα Μέρη, έχουν την υποχρέωση να διαμορφώσουν και εφαρμόσουν το σχεδιασμό τους για την προώθηση της διατήρησης των υγροτόπων διεθνούς σημασίας, αλλά και την αειφορική χρήση όλων των υγροτόπων που υπάρχουν στην επικράτειά τους.
Οι ελληνικοί υγρότοποι, έχουν μειωθεί σημαντικά εξαιτίας της μετατροπής τους σε άλλες χρήσεις γης (δόμηση, αποξηράνσεις για γεωργική χρήση), καθώς και της μη ορθολογικής χρήσης των υδατικών πόρων (υπεράντληση για άρδευση και ύδρευση). Επιπλέον, η καταστροφή πλήθους δασικών εκτάσεων, η ρύπανση των νερών από τη χημική γεωργία και τα αστικά και βιομηχανικά λύματα, καθώς και η υπεραλίευση, οδήγησε σε περαιτέρω υποβάθμιση και μείωση των υγροτοπικών οικοσυστημάτων. Όσον αφορά στους μεγάλους υγροτόπους της χώρας και κυρίως αυτούς που έχουν χαρακτηριστεί ως υγρότοποι διεθνούς σημασίας, βάσει της συνθήκης Ραμσάρ, έχει γίνει η καταγραφή των ορίων τους και έχουν καθοριστεί μέτρα για τη διαχείριση και διατήρησή τους. Δυστυχώς δεν ισχύει μέχρι σήμερα το ίδιο και για τους μικρούς υγροτόπους της χώρας, οι οποίοι είναι πολλοί και διάσπαρτοι σε όλη την επικράτεια και παρά το γεγονός ότι αποτελούν πολύ σημαντικά οικοσυστήματα για τους λόγους που προαναφέρθηκαν. Σύμφωνα με το σύστημα ταξινόμησης τύπων υγροτόπων Γραφείου Ραμσάρ, ως «μικροί υγρότοποι» ορίζονται οι υγροτοπικές εκτάσεις που είναι μικρότερες των 80 στρεμμάτων.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, έχοντας ως γνώμονα την ενίσχυση της πληροφόρησης των πολιτών, την ενεργή συμμετοχή τους στην προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος και το σεβασμό σε θέματα διαφάνειας και λογοδοσίας, διαθέτει τους χάρτες των μικρών νησιωτικών υγροτόπων ελεύθερους σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη και για πρώτη φορά σε μορφή επεξεργάσιμη από συστήματα γεωγραφικών πληροφοριών. Με αυτό τον τρόπο κάθε πολίτης, μελετητής, ΜΚΟ, μπορεί όχι μόνο να δει τα δεδομένα αλλά να τα λάβει στον υπολογιστή του και να τα συνδυάσει με άλλα γεωχωρικά δεδομένα της επιλογής του.
Η ελεύθερη διάθεση αυτών των γεωχωρικών δεδομένων εντάσσεται, άλλωστε, στο πλαίσιο της νομοθετικής πρωτοβουλίας του ΥΠΕΚΑ για την Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών (Ν.3882/2010) και υλοποιείται τεχνικά μέσω της ανάρτησης των πρωτογενών δεδομένων στον ιστότοπο geodata.gov.gr του ΟΚΧΕ. Συγκεκριμένα, η απεικόνιση των δεδομένων στο διαδραστικό χάρτη παρέχεται από τη διεύθυνση http://geodata.gov.gr/maps/url?Cf ενώ η πρόσβαση στα ίδια τα δεδομένα σε μορφότυπους shp, kml και gml παρέχεται στη διεύθυνση http://geodata.gov.gr/labs/?Cg.
Η δημόσια διαβούλευση θα διαρκέσει μία εβδομάδα.
Σκοπός του παρόντος διατάγματος είναι: (α) Η καταγραφή και οριοθέτηση των μικρών νησιωτικών υγροτόπων της χώρας ως ενδιαιτήματα και οικοσυστήματα μεγάλης σημασίας για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, και την προστασία και διαχείριση των υδάτων και (β) ο καθορισμός των αναγκαίων μέτρων οριζόντιου χαρακτήρα και των διαδικασιών, ώστε να καθίσταται αποτελεσματική η προστασία των μικρών νησιωτικών υγροτόπων, η διατήρηση του οικολογικού τους χαρακτήρα, των αξιών – λειτουργιών τους, των υπηρεσιών και των αγαθών τους.
Ως υγρότοποι εννοούνται περιοχές τύρφης και υδάτων φυσικής ή τεχνητής προέλευσης, μόνιμων ή πρόσκαιρων, όπου το νερό, γλυκό, υφάλμυρο ή αλμυρό, ρέει ή είναι στατικό, συμπεριλαμβανομένων και εκτάσεων που καλύπτονται από θαλάσσιο νερό, βάθους όχι μεγαλύτερο των έξι μέτρων στην άμπωτη (άρθρο 3 της Σύμβασης Ραμσάρ).
Στους υγροτόπους μπορεί να περιλαμβάνονται παρόχθιες και παράκτιες ζώνες, παρακείμενες των υγροτόπων και νησιά ή θαλάσσιες εκτάσεις βαθύτερες των έξι μέτρων στην άμπωτη, που βρίσκονται στα όρια του υγροτόπου, ειδικά αν αυτές είναι σημαντικές ως οικότοποι υδρόβιων πτηνών (άρθρο 2, παρ. 1 της Σύμβασης Ραμσάρ).
Τα οφέλη και οι αξίες των υγροτόπων είναι σημαντικές για τον έλεγχο των ιζημάτων και της διάβρωσης, τον έλεγχο των πλημμυρών, την διατήρηση της ποιότητας των υδάτων και τη μείωση της ρύπανσης, τη διατήρηση των επιφανειακών και υπόγειων υδροφόρων, τη στήριξη της αλιείας, της βόσκησης και της γεωργίας, την αναψυχή και την εκπαίδευση της κοινωνίας και την κλιματική σταθερότητα.
Βάσει του άρθρου 3. παρ.1 της Σύμβασης, τα Συμβαλλόμενα Μέρη, έχουν την υποχρέωση να διαμορφώσουν και εφαρμόσουν το σχεδιασμό τους για την προώθηση της διατήρησης των υγροτόπων διεθνούς σημασίας, αλλά και την αειφορική χρήση όλων των υγροτόπων που υπάρχουν στην επικράτειά τους.
Οι ελληνικοί υγρότοποι, έχουν μειωθεί σημαντικά εξαιτίας της μετατροπής τους σε άλλες χρήσεις γης (δόμηση, αποξηράνσεις για γεωργική χρήση), καθώς και της μη ορθολογικής χρήσης των υδατικών πόρων (υπεράντληση για άρδευση και ύδρευση). Επιπλέον, η καταστροφή πλήθους δασικών εκτάσεων, η ρύπανση των νερών από τη χημική γεωργία και τα αστικά και βιομηχανικά λύματα, καθώς και η υπεραλίευση, οδήγησε σε περαιτέρω υποβάθμιση και μείωση των υγροτοπικών οικοσυστημάτων. Όσον αφορά στους μεγάλους υγροτόπους της χώρας και κυρίως αυτούς που έχουν χαρακτηριστεί ως υγρότοποι διεθνούς σημασίας, βάσει της συνθήκης Ραμσάρ, έχει γίνει η καταγραφή των ορίων τους και έχουν καθοριστεί μέτρα για τη διαχείριση και διατήρησή τους. Δυστυχώς δεν ισχύει μέχρι σήμερα το ίδιο και για τους μικρούς υγροτόπους της χώρας, οι οποίοι είναι πολλοί και διάσπαρτοι σε όλη την επικράτεια και παρά το γεγονός ότι αποτελούν πολύ σημαντικά οικοσυστήματα για τους λόγους που προαναφέρθηκαν. Σύμφωνα με το σύστημα ταξινόμησης τύπων υγροτόπων Γραφείου Ραμσάρ, ως «μικροί υγρότοποι» ορίζονται οι υγροτοπικές εκτάσεις που είναι μικρότερες των 80 στρεμμάτων.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, έχοντας ως γνώμονα την ενίσχυση της πληροφόρησης των πολιτών, την ενεργή συμμετοχή τους στην προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος και το σεβασμό σε θέματα διαφάνειας και λογοδοσίας, διαθέτει τους χάρτες των μικρών νησιωτικών υγροτόπων ελεύθερους σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη και για πρώτη φορά σε μορφή επεξεργάσιμη από συστήματα γεωγραφικών πληροφοριών. Με αυτό τον τρόπο κάθε πολίτης, μελετητής, ΜΚΟ, μπορεί όχι μόνο να δει τα δεδομένα αλλά να τα λάβει στον υπολογιστή του και να τα συνδυάσει με άλλα γεωχωρικά δεδομένα της επιλογής του.
Η ελεύθερη διάθεση αυτών των γεωχωρικών δεδομένων εντάσσεται, άλλωστε, στο πλαίσιο της νομοθετικής πρωτοβουλίας του ΥΠΕΚΑ για την Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών (Ν.3882/2010) και υλοποιείται τεχνικά μέσω της ανάρτησης των πρωτογενών δεδομένων στον ιστότοπο geodata.gov.gr του ΟΚΧΕ. Συγκεκριμένα, η απεικόνιση των δεδομένων στο διαδραστικό χάρτη παρέχεται από τη διεύθυνση http://geodata.gov.gr/maps/url?Cf ενώ η πρόσβαση στα ίδια τα δεδομένα σε μορφότυπους shp, kml και gml παρέχεται στη διεύθυνση http://geodata.gov.gr/labs/?Cg.
Η δημόσια διαβούλευση θα διαρκέσει μία εβδομάδα.
