πιστοποίηση ενεργειακής κατανάλωσης

εξοικονομηση ενεργειας

Πόση άχρηστη ενέργεια καταναλώσατε σήμερα; Πόσα ευρώ δωρίσατε στη ΔΕΗ σε φουσκωμένους λογαριασμούς ρεύματος; Πόσα κιλά διοξειδίου του άνθρακα επιβάρυναν την ατμόσφαιρα, απειλώντας το παγκόσμιο κλίμα, εν αγνοία σας;

Στην Ελλάδα η παραγωγή ενέργειας βασίζεται κυρίως σε ρυπογόνα καύσιμα όπως ο λιγνίτης και το πετρέλαιο. Περίπου 40 εκατομμύρια τόνοι διοξειδίου του άνθρακα απελευθερώνονται κάθε χρόνο στην ατμόσφαιρα από την ενέργεια που καταναλώνουμε κυρίως για φωτισμό, ψύξη, θέρμανση, παραγωγή ζεστού νερού κλπ, στα ιδιωτικά, εμπορικά και δημόσια κτίρια. Πολλές από τις παραπάνω εκπομπές μπορούν να μειωθούν δραστικά αν σταματήσουμε να είμαστε σπάταλοι ενεργειακά.

Η πιο καθαρή ενέργεια είναι ... αυτή που δεν καταναλώνουμε. Οι πολίτες που κάνουν συνετή χρήση ενέργειας κερδίζουν οικονομικά και συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος. Τα οφέλη από την εξοικονόμηση ενέργειας μπορούν να μετρηθούν σε ευρώ που κερδίζουμε και σε κιλά διοξειδίου του άνθρακα που δεν εκλύονται στην ατμόσφαιρα.

Ζεσταθείτε... οικολογικά:
Ρυθμίστε το θερμοστάτη σε μία λογική θερμοκρασία, καθώς μία διαφορά ενός μόλις βαθμού μπορεί να μειώσει το λογαριασμό σας μέχρι και 10%. Συντηρείστε συστηματικά τον καυστήρα-λέβητά σας. Μη χρησιμοποιείτε άσκοπα τα ηλεκτρικά θερμαντικά σώματα που είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρα. Εξαερώνετε και μη σκεπάζετε τα καλοριφέρ. Κλείνετε τα πατζούρια και τις κουρτίνες τα βράδια του χειμώνα. Μονώστε!

Σταματήστε τις διαρροές ενέργειας:
Οι συσκευές σε αναμονή εξακολουθούν να καταναλώνουν ενέργεια. Κλείστε τις από τον κεντρικό διακόπτη ή βγάλτε τις από την πρίζα. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα η διαρροή ενέργειας από την κατάσταση αναμονής είναι υπεύθυνη για περίπου 45 εκατομμύρια ευρώ σε φουσκωμένους λογαριασμούς και για την ετήσια έκλυση 600.000 τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Προσέξτε τι συσκευές αγοράζετε:
Πολλές ηλεκτρικές συσκευές (ψυγεία, πλυντήρια ρούχων και πιάτων, ηλεκτρικές κουζίνες) οφείλουν να αναγράφουν την ενεργειακή τους απόδοση. Προτιμήστε συσκευές που ανήκουν στην κατηγορία Α ή Β. Ενημερωθείτε σχετικά με την κατανάλωση μίας συσκευής που σκέφτεστε να αγοράσετε. Μήπως τελικά σας κοστίσει μία περιουσία σε λογαριασμούς ηλεκτρικού;

Αλλάξτε τα φώτα σας:
Αντικαταστήστε τους συμβατικούς λαμπτήρες με λάμπες εξοικονόμησης. Μόνο το 10% της ενέργειας που καταναλώνουν οι κοινές λάμπες πυρακτώσεως χρησιμοποιείται για φωτισμό. Το υπόλοιπο 90% της ενέργειας γίνεται θερμότητα και χάνεται. Οι συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού χαμηλής κατανάλωσης χρειάζονται 4 έως 5 φορές λιγότερη ενέργεια και διαρκούν 8-12 φορές περισσότερο.

Αφήστε τον ήλιο να σας κεράσει ένα ντους:
Η τοποθέτηση ενός ηλιακού θερμοσίφωνα μπορεί να περικόψει το λογαριασμό του ηλεκτρικού περίπου 20-25% κατά μέσο όρο.

Δροσιστείτε ανέξοδα:
Ένας ανεμιστήρας οροφής έχει χαμηλό αρχικό κόστος ενώ μόλις που καταναλώνει την ενέργεια που χρειάζεται ένας κοινός λαμπτήρας. Τοποθετήστε εξωτερικά σκίαστρα. Αερίστε τα δωμάτια τη νύχτα. Φυτέψτε φυλλοβόλα δέντρα.

Επενδύστε στον ηλιακό ηλεκτρισμό:
Τα φωτοβολταϊκά συστήματα μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρισμό, αντικαθιστώντας τις κιλοβατώρες που προμηθευόμαστε από το δίκτυο της ΔΕΗ και που παράγονται κυρίως από λιγνίτη ή από πετρέλαιο.

Ανακυκλώστε. Προστατεύετε και το κλίμα:
Κάθε προϊόν που αγοράζουμε παράγεται με τη χρήση ενέργειας, κάθε μονάδα της οποίας στη χώρα μας επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με ένα κιλό διοξειδίου του άνθρακα. Η παραγωγή προϊόντων από ανακυκλωμένο υλικό απαιτεί λιγότερη ενέργεια από την παραγωγή τους από πρώτες ύλες. Συνεπώς, ένα από τα πολλαπλά οφέλη της ανακύκλωσης είναι ότι εξοικονομεί ενέργεια.

βιομαζα

Ξεχάστε τις χαμηλές αποδόσεις και το μαύρο καπνό. Οι σύγχρονες τεχνολογίες αξιοποίησης της βιομάζας έχουν εξελιχθεί τόσο, που πλέον αποτελούν μια αξιόπιστη και ανταγωνιστική επιλογή, όχι μόνο σε επίπεδο κατοικίας, αλλά και σε ένα ευρύ φάσμα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Εκτός από τα γνωστά καυσόξυλα, η χρήση της βιομάζας γίνεται συνήθως με την καύση θρυμμάτων ξύλου (wood chips) ή συσσωματωμάτων (pellets, μικρά πεπιεσμένα κομμάτια από σκόνη ξύλου ή αγροτικά παραπροϊόντα) σε σύγχρονους λέβητες υψηλής τεχνολογίας, με αυτόματη τροφοδοσία καυσίμου και ηλεκτρονικά ελεγχόμενη παροχή αέρα, οι οποίοι είναι σε θέση να αποδώσουν περισσότερο από το 90% της ενέργειας που περιέχεται στο ξύλο για θέρμανση. Τα πιο εξελιγμένα συστήματα διαθέτουν αυτόματο σύστημα καθαρισμού των επιφανειών εναλλακτών θερμότητας και αυτόματη απομάκρυνση της στάχτης, ενώ ορισμένα μοντέλα συμπιέζουν τις στάχτες, ώστε το καθάρισμα να είναι αναγκαίο μόνο δύο φορές το χρόνο.

Οι σύγχρονοι λέβητες ξύλου δεν παράγουν ορατό καπνό και οι εκπομπές τους είναι πολύ χαμηλές. Το βασικό πλεονέκτημα των εφαρμογών βιομάζας, σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα (πετρέλαιο, αέριο), πέραν του ανανεώσιμου χαρακτήρα τους, είναι πως είναι «ουδέτερες» ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2), δε συμβάλλουν δηλαδή στην αποσταθεροποίηση του κλίματος, μιας και οι όποιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση της βιομάζας «ισοσκελίζονται» από ισοδύναμες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα που απορροφήθηκαν από τα φυτά στη διάρκεια της ζωής τους.

Η εμπειρία των ευρωπαϊκών χωρών έδειξε ότι η χρήση βιομάζας είναι τελικά φθηνότερη για τον καταναλωτή από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Οι σύγχρονοι λέβητες βιομάζας αποδεικνύονται, για παράδειγμα, έως 20% φθηνότεροι από τους αντίστοιχους λέβητες πετρελαίου στην Αυστρία και έως 55% φθηνότεροι στη Δανία, όπως έδειξαν σχετικές έρευνες. Παράλληλα, τα σύγχρονα συστήματα βιομάζας χρησιμοποιούνται ολοένα και συχνότερα σε υβριδικές εφαρμογές (π.χ. σε combisystems από κοινού με ηλιοθερμικά συστήματα), ενώ μπορούν να παράσχουν μία διέξοδο σε πολλούς αγρότες, οι οποίοι είτε μπορούν να στραφούν σε ενεργειακές καλλιέργειες είτε να αξιοποιήσουν τα αγροτικά και κτηνοτροφικά παραπροϊόντα που σήμερα θεωρούνται απόβλητα και η καταστροφή τους συνεπάγεται επιπλέον κόστος.

φυσικος δροσισμος στα κτηρια

Το καλοκαίρι οι περισσότεροι από εμάς υποφέρουμε από τη συνεχώς αυξανόμενη θερμοκρασία, ιδιέταιρα όταν βρισκόμαστε σε εσωτερικούς χώρους. Δυστυχώς έχουμε υποσυνείδητα 'εκπαιδευτεί' να σκεφτόμαστε το κλιματιστικό αμέσως μόλις η θερμότητα μας ενοχλήσει. Η χρήση όμως του κλιματιστικού επιδεινώνει την κατάσταση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και λειτουργεί καταπραυντικά στιγμιαία και περισσότερο ως ψευδαίσθηση. Η δεύτερη ζημιά την οποία επιδεινώνει η χρήση του κλιματιστικού είναι η εξάρτηση από το πετρέλαιο που η παραγωγή του ηλεκτρικού ρεύματος απαιτεί. Παρ΄όλα αυτά υπάρχουν απλοί τρόποι για να μειώσουμε την εσωτερική θερμοκτασία των κτηρίων που ζούμε, (κάτι που θα ήταν ποί ευκολό αν ο σχεδιασμός και η κατασκευή του κτηρίου ακολουθόυσε τις αρχές της περιβαλλοντικά υπεύθυνης αρχιτεκτονικής).

Ο πιο απλός και αποδοτικός τρόπος για να διατηρήσετε το σπίτι σας δροσερό είναι να εμποδίσετε τη θερμότητα να μπει και να αποθηκευτεί στους εσωτερικούς χώρους. Η θερμότητα προέρχεται πρωτίστως από την ηλιακή ακτινοβολία που πέφτει πάνω στους τοίχους και τα ανοίγματα και δευτερευόντως από διάφορες άλλες εσωτερικές πηγές (π.χ. φωτισμός, ηλεκτρικές συσκευές, κ.λ.π.).

Μπορείτε λοιπόν να αποφύγετε τη συσσώρευση της θερμότητας στο χώρο σας και κατά συνέπεια την αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας, με τέσσερις διακριτούς τρόπους:

1.Ανακλώντας την προσπίπτουσα ακτινοβολία
2.Εμποδίζοντας την είσοδο θερμικής ακτινοβολίας
3.Απομακρύνοντας την ήδη συσσωρευμένη θερμότητα
4.Περιορίζοντας τις εσωτερικές πηγές θερμότητας μέσα στο σπίτι

Ειδικότερα:
1.Ανακλώντας την προσπίπτουσα ακτινοβολία:

Οι μουντοί σκουρόχρωμοι εξωτερικοί τοίχοι απορροφούν το 70-90% της προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας, με συνέπεια την αποθήκευση θερμότητας, η οποία τελικά μεταδίδεται στο εσωτερικό του κτιρίου σας. Αντίθετα, οι ανοιχτόχρωμοι τοίχοι ανακλούν μεγαλύτερο ποσοστό της προσπίπτουσας ακτινοβολίας, μειώνοντας τη μετάδοση θερμότητας μέσω των επιφανειών στους εσωτερικούς χώρους. Η θερμοκρασία μιας επιφάνειας με σκούρο χρώμα μπορεί να φτάσει μέχρι και 27οC υψηλότερα από μια ανοικτού χρώματος επιφάνεια.

Η είσοδος της ηλιακής ακτινοβολίας στους εσωτερικούς χώρους μέσω των διαφανών επιφανειών συμβάλει κατά ένα μεγάλο ποσοστό στη θερμική δυσαρέσκεια το καλοκαίρι και την αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας για ψύξη. Μέχρι και 40% της συσσωρευμένης θερμότητας μπορεί να φτάσει στο εσωτερικό του σπιτιού σας μέσω των υαλοπινάκων. Η χρήση ανακλαστικών μεμβρανών στα υαλοστάσια ή ακόμη καλύτερα η εγκατάσταση υαλοπινάκων χαμηλής εκπεμψιμότητας (low-e) αποτελεί μια αποτελεσματική λύση. Το επιπλέον κόστος για την τοποθέτηση ειδικών υαλοστασίων θα το αποσβέσετε ούτως ή άλλως από την εξοικονόμηση που θα έχετε στον κλιματισμό.

Άλλη σημαντική οδός για την απορρόφηση και τη μετάδοση της θερμότητας είναι η οροφή. Και πάλι, μια ανοιχτόχρωμη οροφή (ή και μια οροφή μονωμένη με ανακλαστική μεμβράνη ή ακόμη καλύτερα μία «πράσινη» φυτεμένη στέγη) βοηθά να κρατήσετε το σπίτι σας πιο δροσερό.

2.Εμποδίζοντας την είσοδο θερμικής ακτινοβολίας:

Υπάρχουν δύο άριστοι τρόποι να εμποδίσετε τη θερμότητα να μπει στο σπίτι σας το καλοκαίρι. Οι τρόποι αυτοί είναι η θερμομόνωση και η σκίαση.

Αν το σπίτι σας χτίστηκε μετά το 1978, τότε, εκτός απροόπτου, διαθέτει επαρκή θερμομόνωση. Όμως, τα περισσότερα σπίτια στην Ελλάδα χτίστηκαν πριν την εφαρμογή των σχετικών κανονισμών θερμομόνωσης. Επτά στα δέκα σπίτια είναι λοιπόν απροστάτευτα στο κρύο και τη ζέστη. Μια επιλογή που αξίζει να σκεφτείτε, χωρίς να χρειαστεί να γκρεμίσετε τοίχους, είναι η εξωτερική θερμομόνωση. Αρκετές εταιρίες παρέχουν σήμερα προϊόντα εξωτερικής μόνωσης που μπορούν να σας βοηθήσουν να βελτιώσετε την ενεργειακή συμπεριφορά του κτιρίου σας. Το κόστος της επέμβασης αυτής είναι σημαντικό, αλλά μπορεί να συνδυαστεί με τις εργασίες ανακαίνισης ή συντήρησης των εξωτερικών όψεων του κτιρίου.

Ο εξωτερικός σκιασμός είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος περιορισμού της εισόδου της ηλιακής ακτινοβολίας και κατ’ επέκταση της θερμότητας, στους εσωτερικούς χώρους. Προτεραιότητα δίνεται στον σκιασμό των διαφανών και μετά των αδιαφανών επιφανειών. Η σκίαση μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε τη θερμοκρασία μέσα στο σπίτι έως και κατά 11 βαθμούς. Η σκίαση μπορεί να γίνει είτε με την κατάλληλη φύτευση δέντρων και φυτών είτε με κατάλληλα σκίαστρα, τα οποία παρέχονται σε μεγάλη ποικιλία και εύρος τιμών. Τα σκίαστρα αυτά μπορεί να είναι από απλές τέντες έως ειδικά σχεδιασμένα μεταλλικά σκίαστρα που επιτυγχάνουν άριστα αποτελέσματα. Προσαρμόστε τα ανάλογα με τον προσανατολισμό, δηλαδή οριζόντια σκίαστρα για τα νότια ανοίγματα και κατακόρυφα για τα ανατολικά και τα δυτικά.

Η σωστή χρήση των δέντρων για σκίαση μπορεί να μειώσει τα έξοδα για κλιματισμό κατά 15-50%. Ακόμη κι αν κάποιο δέντρο σκιάζει απλώς την εξωτερική μονάδα ενός κλιματιστικού, αυτό μπορεί να σημαίνει μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 10%, λόγω της βελτιωμένης απόδοσης λειτουργίας της μονάδας. Προτιμήστε φυλλοβόλα δέντρα που εμποδίζουν την ηλιακή ακτινοβολία να φτάσει στο χώρο σας το καλοκαίρι, όχι όμως και το χειμώνα που τη χρειάζεστε. Τα δέντρα θα πρέπει να σκιάζουν την ανατολική, δυτική και νότια πλευρά του κτιρίου, ώστε να εμποδίζουν τις ακτίνες του ήλιου αργά το πρωί, το μεσημέρι και το απόγευμα αντιστοίχως.
Τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες, ένα δέντρο που σκιάζει το σπίτι σας αντιστοιχεί με 5 κλιματιστικά που λειτουργούν για 20 ώρες. Τρία δέντρα κατάλληλα φυτεμένα μπορούν να μειώσουν την ενέργεια για δροσισμό έως και κατά 50%.

3.Απομακρύνοντας την ήδη συσσωρευμένη θερμότητα:

Τίποτε δεν είναι πιο ευχάριστο μια ζεστή μέρα από ένα δροσερό αεράκι. Φροντίστε λοιπόν να δημιουργήσετε κάποια ρεύματα αέρα στο σπίτι σας. Όπου μπορείτε, αερίστε τα δωμάτια τη νύχτα όταν η εξωτερική θερμοκρασία του αέρα είναι χαμηλή, αποβάλλοντας έτσι τη θερμότητα που συσσωρεύεται στους εσωτερικούς χώρους κατά την διάρκεια της ημέρας. Ο διαμπερής νυχτερινός δροσισμός μπορεί να μειώσει το ψυκτικό φορτίο ενός κτιρίου μέχρι 80%!

Για να ενισχύσετε τη φυσική κυκλοφορία του αέρα και να πετύχετε καλύτερο και αποτελεσματικότερο δροσισμό μπορείτε να εγκαταστήσετε κάποιο σύστημα μηχανισμού αερισμού. Επιπλέον, ένα τέτοιο σύστημα ανανεώνει και τον αέρα του σπιτιού σας, ο οποίος, σημειωτέον, είναι συνήθως ιδιαίτερα επιβαρυμένος με τοξικούς ρύπους, αλλεργιογόνες ουσίες και ραδόνιο.

Ο πιο απλός και φθηνός τρόπος μηχανικού αερισμού είναι με ανεμιστήρες, κατά προτίμηση οροφής, που δημιουργούν ένα ευχάριστο ρεύμα αέρα γύρω από το ανθρώπινο σώμα. Είναι με μετρήσεις αποδεδειγμένο ότι η χρήση ανεμιστήρων οροφής αυξάνει την ανέχεια στη θερμότητα κατά 4 βαθμούς κελσίου, ανοίγουμε δηλαδή το κλιματιστικό σε πολύ πιό μεγάλη θερμοκρασία από αυτή που θα το ανοίγαμε χωρίς την ύπαρξη του ανεμιστήρα.

4. Περιορίζοντας τις εσωτερικές πηγές θερμότητας μέσα στο σπίτι:

Ο φωτισμός, αλλά και η χρήση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών μπορούν να ανεβάσουν αισθητά τη θερμοκρασία μέσα στο χώρο σας και αυτό είναι ιδιαίτερα ανεπιθύμητο τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού. Το πρόβλημα μετριάζεται αν χρησιμοποιείτε λαμπτήρες και συσκευές που εξοικονομούν ενέργεια. Ένας κλασικός λαμπτήρας πυρακτώσεως, για παράδειγμα, μετατρέπει το 80% περίπου της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, σε θερμότητα την οποία ακτινοβολεί στο χώρο ζεσταίνοντας τον άσκοπα. Χρησιμοποιώντας τους νέους ενεργειακούς λαμπτήρες (π.χ. συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού) οι οποίοι έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και χαμηλότερη ενεργειακή κατανάλωση (περίπου 10 φορές μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και καταναλώνουν μόνο το 20% της αντίστοιχης ηλεκτρικής ενέργειας των κοινών λαμπτήρων πυρακτώσεως), αποφεύγετε αυτή την επιπλέον θερμότητα. Αξιοποιήστε τέλος στο έπακρο τις δυνατότητες φυσικού φωτισμού.

η λευκαδίτικη ξυλοδεσιά (μελέτη/φωτογραφίες)

περισσότερες φωτογραφίες και λεπτομέρειες
(χρησιμοποιείστε το Back του υπολογιστή σας για να επιστρέψετε)

νέες κατασκευές με την τεχνική της λευκαδίτικης ξυλοδεσιάς (φωτογραφίες)

1. κατασκευή ισογείου με παραδοσιακή λευκαδίτικη τεχνική
---------------------------------------

περισσότερες φωτογραφίες
(χρησιμοποήστε το Back του υπολογιστή σας για να επιστρεψετε)

2. 'ποντελάρισμα' σε λιθόκτιστο ισόγειο (ανακατασκευή)

----------------------------------------------

περισσότερες φωτογραφίες

(χρησιμοποήστε το Back του υπολογιστή σας για να επιστρεψετε)

---------------------------------
ποντελάρισμα σε ισόγειο ενισχυμένο με gunite:

περισσότερες φωτογραφίες
(χρησιμοποήστε το Back του υπολογιστή σας για να επιστρεψετε)

--------------------------------------

νέα κατασκευή ορόφου (realarchitects):

περισσότερες φωτογραφίες
(χρησιμοποήστε το Back του υπολογιστή σας για να επιστρεψετε)

προστασία ξύλινης κατασκευής με λαμαρίνα (φωτογραφίες)

>προστασία ξύλινης τοιχοποιίας με λαμαρίνα

(από την παλιά τεχνική στη χρήση βιομηχανικού πανέλου)

παραδοσιακή τεχνική:

περισσότερες φωτογραφίες της παραδοσιακής τεχνικής

(για να επιστρέψετε χρησιμοποιήστε το Back του υπολογιστή σας)

>σύγχρονη τεχνική αντικατάστασης ξύλινης τοιχοποιίας και εξωτερικής λαμαρίνας με μονωμένα βιομηχανικά πανέλα

σε ανακατασκευή:

περισσότερες φωτογραφίες χρήσης πανέλ σε ανακατασκευή
(για να επιστρέψετε χρησιμοποιήστε το Back του υπολογιστή σας)

σε νέα κατασκευή:

περισσότερες φωτογραφίες χρήσης πάνελ σε νέα κατασκευή
(για να επιστρέψετε χρησιμοποιήστε το Back του υπολογιστή σας)

υπερύψωση ξύλινου όροφου (φωτογραφίες)

περιβαλλοντολογικά ευαίσθητη κατοικία στο Αθανι

Η κ.γράψας και συνεργάτες αρχιτέκτονες (realarchitetcs) ολοκλήρωσαν μικρή κατοικία διακοπών στο Αθάνι της Λευκάδας.

Στο άρθρο αυτό περιγράφονται τα βασικά χαρακτηριστικά του κτηρίου που ίσως αποτελούν συνεισφορά στους σκοπούς έρευνας και προώθησης ενός ποιο λογικού τρόπου κατασκευής δομημένου περιβάλλοντος, με ανθρώπινα χαρακτηριστικά και περιβαλλοντικά φιλικό χαρακτήρα.

Οι στόχοι του σχεδιασμού ήταν:
α. να αποτελέσει προϊόν αρχιτεκτονικής σκέψης και ανταπόκρισης στις ανάγκες των χρηστών και όχι προϊόν προσπάθειας εντυπωσιασμού, αντιγραφής ή μίμησης,
β. να μην προσβάλει το ευαίσθητο περιβάλλον της περιοχής,
γ. να δημιουργηθεί εσωτερικό περιβάλλον θερμικής άνεσης (ιδιαίτερα το καλοκαίρι) με φυσικούς τρόπους και
δ. να αποτελέσει μία χαμηλού κόστους κατασκευή προσιτή σε χρήστες μέσου εισοδήματος.

περιγραφή
Το κτήριο αποτελεί μικρό κατάλυμα διακοπών συνολικού εμβαδού 45μ2.
Αποτελείται από ένα υπνοδωμάτιο, μικρή κουζίνα, τουαλέτα, και χώρο καθημερινό με επαφή στον κήπο.
Η οργάνωση των χώρων έχει γίνει έτσι ώστε παρόλο που η ανάγκη των εσωτερικών τοίχων έχει μειωθεί υπάρχει σημαντικός βαθμός ιδιωτικότητας σε κάθε έναν από τους χώρους της κατοικίας.
Έχει επίσης προβλεφθεί η ανάπτυξη της κατοικίας με ένα ακόμη υπνοδωμάτιο και ταράτσα στον όροφο.

κατασκευή
Η κατοικία τοποθετήθηκε πάνω σε πλάκα οπλισμένου σκυροδέματος και κατασκευάσθηκε από φέρουσα τοιχοποιία Ytong με οπλισμένες κάθετες και οριζόντιες περισφίξεις από σκυρόδεμα. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε η ελάχιστη ποσότητα σκυροδέματος για την ενίσχυση της στατικής επάρκειας της κατασκευής και η τοιχοποιία κτίστηκε με τον παραδοσιακό τρόπο 'τούβλο-σενάζ'.

Η τοιχοποιία με τούβλα Ytong πάχους 30εκ. προσφέρει υψηλή αντισεισμικότητα λόγω του χαμηλού βάρους των υλικών άρα και των φορτίων της κατασκευής. Η έλλειψη αρμού μεταξύ των 'τούβλων' αυξάνει τη συνολική αντοχή της τοιχοποιίας.

Είναι σύνηθες στην Ελλάδα να μην χρησιμοποιείται μεμβράνη φράγματος ανιούσας υγρασίας στην τοιχοποιία με αποτέλεσμα συμπτώματα υγρασίας να εμφανίζονται στο εσωτερικό μετά 7-10 έτη. Για το σκοπό αυτό η τοιχοποιία υγρομονώθηκε με ειδική υγρή επάλειψη σε επιλεγμένα σημεία.

θερμική άνεση:
(Αποφυγή υπερθέρμανσης / δροσισμός).

Η κατοικία προορίζεται για καλοκαιρινή χρήση.
Με βάση τις ανάγκες για αποφυγή υπερθέρμανσης και δροσισμό του κτηρίου και με σκοπό την αποφυγή χρήσης τεχνητού κλιματισμού εφαρμόσθηκαν οι εξής τεχνικές:

1- επιλογή υλικού κατασκευής με υψηλό δείκτη θερμικής μάζας (thermal mass)
2- αποφυγή υπερθέρμανσης
3- απόρριψη εσωτερικής θερμοκρασίας (διαμπερής αερισμός)

Συγκεκριμένα:

1. θερμική μάζα: Οι συμπαγείς τοίχοι πάχους 30εκ. προσφέρουν θερμομόνωση σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που απαιτείται από τον Κανονισμό Θερμομόνωσης και χωρίς τη χρήση της εξηλασμένης πολυστερίνης, η παραγωγή της οποίας δεν είναι περιβαλλοντικά φιλική, και που στα συμβατικά κτήρια τοποθετείται στο μέσο της τοιχοποιίας αφήνοντας έτσι το εξωτερικό μέρος του τοίχου ουσιαστικά αμόνωτο, εμποδίζοντας επίσης την μεταφορά των εσωτερικών υδρατμών από το εσωτερικό της κατοικίας στο εξωτερικό.

Η σωστή χρήση Ytong εξασφάλισε ηχο-θερμομόνωση άνω του από το νόμο ζητούμενου και αύξησε την ποιότητα της κατασκευής αποφεύγοντας τη χρήση της εξηλασμένης πολυστερίνης.

Ο αυξημένος δείκτης θερμικής μάζας του υλικού επιτρέπει στο υλικό να απορροφά μεγάλες ποσότητες θερμότητας έτσι ώστε αυτή να μην εκπέμπεται στον εσωτερικό χώρο αλλά να αποχωρεί στο εξωτερικό περιβάλλον με την απομάκρυνση του ηλίου.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό του υλικού είναι η ικανότητά του να παρακρατεί την υγρασία που αυτό χρειάζεται και να την επιστρέφει στο περιβάλλον όταν η εσωτερική ατμόσφαιρα ξεραίνεται, κυρίως σαν αποτέλεσμα κακού τρόπου θέρμανσης (air condition, αερόθερμα κτλ)

2. αποφυγή υπερθέρμανσης: Για τη αποφυγή της υπερθέρμανσης της κατασκευής εργαστήκαμε ενδελεχώς έτσι ώστε να μην καταστραφούν τα φυτά και τα δέντρα που περικλείουν τον τόπο της κατασκευής. Η ενέργεια που ξοδέψαμε για να αποσοβίσουμε την κοπή των φυτών από τους υπεργολάβους εργολάβους είναι πολύ λιγότερη από αυτή που θα χρειαζόμαστε για να δροσίσουμε το σπίτι σαν αποτέλεσμα της υπερθέρμανσης του από τον ήλιο. Η τεχνική αυτή εκτός από τις μικρο-κλιματικές της ιδιότητες έχει ως αποτέλεσμα ένα περιβάλλον όπου η παρουσία των φυτών δεσπόζει ενισχύοντας τη βασικότερη σχέση ύπαρξης του ανθρώπου, αυτή με το φυσικό του περιβάλλον. (είναι αξιοσημείωτο ότι τα περισσότερα κτήρια βιοκλιματικού σχεδιασμού εκτός από τα αποτελέσματα θερμικής άνεσης χαρακτηρίζονται και από ένα χαρακτήρα ανθρώπινο, πιο άνετο και φιλικό στην ψυχή του ανθρώπου.)

3. απόρριψη εσωτερικής θερμοκρασίας: Για τη απόρριψη της θερμοκρασίας τα παράθυρα τοποθετήθηκαν έτσι ώστε να ευνοείται η φυσική κίνηση του αέρα εντός της κατοικίας. Επιπλέον μικρά ανοίγματα τοποθετήθηκαν στα απαραίτητα σημεία έτσι ώστε να βοηθήσουν στην επιθυμητή φυσική κίνηση του αέρα που θα αποβάλει σημαντικό μέρος της εσωτερικής θερμοκρασίας. Στην περίπτωση καύσωνα ένας απλός ανεμιστήρας οροφής αυξάνει την ανάγκη για air condition κατά 4 βαθμούς Κελσίου

αυτονομία:
για την αυτονομία του κτηρίου έχει σχεδιαστεί σύστημα παραγωγής ενέργειας με φωτοβολταϊκά και σύστημα συλλογής βρόχινου νερού. Σύμφωνα με τις μελέτες και σε συνδυασμό με τις χαμηλές απαιτήσεις ενέργειας του καταλύματος διακοπών είναι αναμενόμενο η κατοικία να έχει αυτονομία ενέργειας και νερού με κόστος όχι πάνω των Ε5000

αποτελέσματα:

Το ζητούμενο σε μία βιοκλιματική κατοικία θερμικής μάζας είναι η διατήρηση της επιθυμητής εσωτερικής θερμοκρασίας και η ελαχιστοποίηση των αυξομειώσεων κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Στο κάτω γράφημα απεικονείζεται η αυξομείωση της εξωτερικής θερμοκρασίας (κάτω μάυρη γραμμη) και οι ακόλουθες αυξομειώσεις της εσωτερικής θερμοκρασίας σε δύο εστερικούς χώρους μίας 'συμβατικής' κατοικίας (μπλέ και κόκκινη γραμμη).

Το επόμενο γράφημα απεικονίζει το αποτέλεσμα της θερμικής μάζας΄, αποφυγής υπερθέρμανσης και απόρριψη εσωτερικής θερμοκρασίας που επέρχονται με απλό σχεδιασμό και σωστή κατασκευή. Είναι χαρακτηριστική η αυξομείωση της εξωτερικής θερμοκρασίας (κάτω μαύρη γραμμή) και η σταθερότητα των εσωτερικών θερμοκρασιών σατ τρία δωμάτια της κατοικίας. Θερμική ένεση έχει επιτευχθεί με απλό υπεύθυνο σχεδιασμό.

κόστος κατασκευής:
κόστος κατασκευής με Διεύθυνση Έργου:
Ε800/μ2 συμπεριλαμβανόμενης της αμοιβής Διεύθυνσης αρχ. μηχανικού (15%), μελέτης και άδειας κατασκευής

περισσότερες φωτογραφίες κατασκευής

περισσότερες φωτογραφίες τελικού προιόντος

προιόντα ξυλείας και περιβάλλον

Το ξύλο είναι η πιο σημαντική ανανεώσιμη πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται ως δομικό υλικό. Απαιτεί μικρή σχετικά επεξεργασία πριν χρησιμοποιηθεί και γι’ αυτό η παραγωγική διαδικασία είναι σχετικά καθαρή και απαιτεί λίγη ενέργεια. Η επιλογή όμως του ξύλου ως δομικού υλικού θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψη της και ορισμένες ακόμη παραμέτρους που είναι καθοριστικές προκειμένου να μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς το ξύλο ως πραγματικά “οικολογικό” υλικό. Οι παράμετροι αυτοί είναι:

• Η προέλευση της ξυλείας και ο τρόπος διαχείρισης των δασών.


• Η επεξεργασία του ξύλου και ιδιαίτερα η χρήση ή μη συντηρητικών.


• Η ενέργεια που απαιτείται για τη μεταφορά.

Η αποψίλωση και καταστροφή των τροπικών και άλλων αρχέγονων δασών, η μη αειφορική διαχείριση της πλειοψηφίας των δασών του πλανήτη, ο εκτοπισμός ιθαγενών λαών που ζουν από τα δάση, η διαπλοκή πολυεθνικών εταιριών υλοτομίας με αυταρχικά καθεστώτα, έχουν προκαλέσει συζητήσεις και κινήματα διαμαρτυρίας σε όλο τον κόσμο. Συχνά μάλιστα έχουν οδηγήσει και σε μποϋκοτάζ προϊόντων (π.χ. μαόνι). Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι να καθοριστούν προδιαγραφές για την αειφορική διαχείριση των δασών, όπως αυτές που έχει θέσει το Forest Stewardship Council (FSC).

Έτσι σήμερα, εκατοντάδες δασικές περιοχές σε δεκάδες χώρες, με έκταση εκατομμυρίων στρεμμάτων, είναι πιστοποιημένες από το FSC, παρέχοντας μία εναλλακτική λύση σε όσους επιθυμούν να αποφύγουν τη χρήση ξυλείας που δε συμβαδίζει με τις ανάγκες μιας ορθολογικής διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων. Δυστυχώς, η Ελλάδα παρουσιάζει και στον τομέα αυτό τη συνήθη υστέρηση, αν και η κατάσταση αυτή αναμένεται να αλλάξει, ιδιαίτερα αν το απαιτήσουν οι καταναλωτές, οι οποίοι σήμερα έχουν περιορισμένες επιλογές.

Η οικοδομική ξυλεία προέρχεται από φυσικά δάση ή φυτείες δασών. Θεωρείται “ζωντανό” δομικό υλικό και γι’ αυτό παρουσιάζει ορισμένους περιορισμούς που σχετίζονται κυρίως με την υπό ορισμένες συνθήκες προσβολή της από έντομα και μύκητες. Τα παρασκευάσματα που χρησιμοποιούνται για την προστασία του ξύλου περιέχουν συνήθως οργανικούς διαλύτες, βιοκτόνα, εντομοκτόνες και μυκητοκτόνες ουσίες, που προκαλούν δυσμενείς επιπτώσεις τόσο στην ανθρώπινη υγεία όσο και στα οικοσυστήματα. Συμπερασματικά, η χρήση προϊόντων ξυλοπροστασίας θα πρέπει να αποφεύγεται και να καταφεύγει κανείς σε αυτή μόνο σε περίπτωση που έχουν εξαντληθεί όλες οι άλλες δυνατότητες.

Ορισμένα είδη ξυλείας είναι αρκετά ανθεκτικά και δεν απαιτούν κατά κανόνα περαιτέρω ξυλοπροστασία. Πρόκειται για ξυλεία Κλάσης Ι και Κλάσης ΙΙ, με βάση ένα σύστημα ταξινόμησης που χρησιμοποιείται διεθνώς.

Προϊόντα ξύλου

Τα προϊόντα ξύλου είναι σύνθετα υλικά αποτελούμενα από ίνες ξύλου, καπλαμάδες κ.λ.π. και συγκολλητικές ουσίες (φυσικές ή συνθετικές ρητίνες, αλλά και ανόργανα υλικά όπως γύψος ή τσιμέντο). Τα πιο γνωστά προϊόντα ξύλου είναι το κόντρα πλακέ, οι μοριοσανίδες (νοβοπάν), οι ινοσανίδες (όπως το MDF) και οι μελαμίνες.

Από περιβαλλοντική άποψη, εκείνο που χρήζει προσοχής είναι οι συγκολλητικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του κάθε προϊόντος. Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη ουσία είναι η ουρία-φορμαλδεΰδη (UF). Άλλες ουσίες που περιέχουν φορμαλδεΰδη είναι φαινολικές (PF) και μελαμινικές (MF) ρητίνες. Με την πάροδο του χρόνου, η φορμαλδεΰδη εκλύεται στο περιβάλλον και μπορεί να προκαλέσει το λεγόμενο «σύνδρομο του άρρωστου κτιρίου», μία σειρά δηλαδή από δυσμενείς επιπτώσεις, όπως αναπνευστική δυσχέρεια, κινητική αταξία και δερματίτιδες, ενώ θα πρέπει να σημειώσουμε πως η φορμαλδεΰδη έχει ταξινομηθεί ως πιθανώς καρκινογόνος για τον άνθρωπο.Στην αγορά υπάρχουν γενικά δύο τύποι μοριοσανίδων και ινοσανίδων, ανάλογα με τις εκπομπές φορμαλδεΰδης:

Μοριοσανίδες και ινοσανίδες κλάσης Ε1 (χαμηλής εκπομπής φορμαλδεΰδης) και

Μοριοσανίδες και ινοσανίδες κλάσης Ε2 με υψηλότερες εκπομπές φορμαλδεΰδης.

Είναι σαφές ότι θα πρέπει να προτιμάται η πρώτη κατηγορία. Βέβαια, στη διεθνή αγορά μπορεί να βρει κανείς προϊόντα ξύλου με σχεδόν μηδενικές εκπομπές φορμαλδεΰδης και οι καταναλωτές θα πρέπει να πιέζουν τις εταιρίες να στραφούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Εναλλακτικά των προϊόντων φορμαλδεΰδης χρησιμοποιούνται συχνά ισοκυανυούχες ρητίνες. Οι ρητίνες αυτές έχουν το πλεονέκτημα ότι εξατμίζονται λιγότερο από τις αντίστοιχες της φορμαλδεΰδης, αλλά είναι κι αυτές επικίνδυνες, κυρίως όταν καούν οπότε παράγεται, μεταξύ άλλων, και τοξικό υδροκυάνιο.
Σε προϊόντα ξυλείας εσωτερικών χώρων μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη φυσικά συγκολλητικά από πρωτεΐνη σόγιας και λιγνίνη, καζεΐνη, ζωικά προϊόντα κ.λ.π.

Βαφή προϊόντων ξύλου
Οι καλύτερες επιλογές για τη βαφή του ξύλου είναι το φυσικό κερί, οι υδατοδιαλυτές φυσικές βαφές και υδατοδιαλυτά βερνίκια στα οποία απονεμήθηκε κάποιο οικολογικό σήμα.

Στην εικόνα παρουσιάζονται τα μοναδικά αναγνωρισμένα οικολογικά σήματα στην αγορά. Σημειώστε εδώ ότι υπάρχει σειρά άλλων σημάτων παραπλήσιων με αυτά που όμως δεν είναι αναγνωρισμένα ως οικολογικά από κάποιον φορέα.

περισσότερες πληροφορίες: grapsas.blogspot.com (χωρίς www)

παραγωγή ηλεκτρισμού/θερμότητας με καύση βιομάζας

Η βιομάζα είναι ανανεώσιμη πηγή ενέργειας και περιλαμβάνει υλικά φυτικής και ζωικής προέλευσης, όπως δασικά, γεωργικά και αγρο-βιομηχανικά υπολείμματα, προιόντα ενεργειακών καλλιεργειών, κτηνοτροφικά απόβλητα και αστικά απόβλητα και απορρίμματα.
Η βιομάζα μπορεί να καεί για την παραγωγή ηλεκτρισμού ή/και θερμότητας. Μπορεί επίσης, με φυσική, θερμοχημική ή βιοχημική μετατροπή, να μετατραπεί σε βιοκαύσιμα σε στερεή, αέρια ή υγρή μορφή. Αυτά με τη σειρά τους, μπορούν είτε να καούν για την παραγωγή ηλεκτρισμού ή θερμότητας ή να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα μεταφορών.
Στον οικιακό τομέα η κύρια χρήση της βιομάζας είναι η καύση της για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης.

Η βιομάζα που χρησιμοποιείται μπορεί να είναι σε ακατέργαστη μορφή όπως καυσόξυλα, πυρηνόξυλα, σπασμένα κουκούτσια κ.τ.λ. ή επεξεργασμένη για ευκολότερη χρήση, αποθήκευση και μεταφορά όπως μπρικέττες (κυρίως σε ενεργειακά τζάκια και σόμπες) ή συσσωματώματα βιομάζας (pellets) (σε λέβητες και σόμπες).

Για την καύση της βιομάζας μπορούν να χρησιμοποιηθούν:
- τυπικό τζάκι με απόδοση 20-30%
- ενεργειακό τζάκι που θερμαίνει όλους τους χώρους του σπιτιού ή και νερό με απόδοση 80-85%
- σόμπα ξύλου ή pellets με απόδοση 90%
- λέβητας ξύλου ή pellets για κεντρική θέρμανση με απόδοση 90%

Ενδεικτικά αναφέρονται τα παρακάτω:
-Κόστος ενεργειακού τζακιού που θερμαίνει όλους τους χώρους του σπιτιού 2200-3500Ε
-Κόστος στόφας με pellets 2500-4500Ε και στόφας με καυσόξυλα 1000-5000Ε
-Κόστος λέβητα για την εγκατάσταση κεντρικού συστήματος θέρμανσης 10000-15000Ε

Τα pellets που είναι διαθέσιμα στην ελληνική αγορά είναι εισαγωγής, παρέχονται σε σάκους των 15kg και κοστίζουν 350-450Ε/tonne. Ενδεικτικά οι τιμές αγοράς για pellets στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι 250Ε/tonne για σάκους των 15kg και 170E/tonne για μη συσκευασμένο προ ιόν. Παρόμοιες τιμές αναμένονται και στην Ελλάδα στο άμεσο μέλλον με την αύξηση της ζήτησης και την έναρξη της τοπικής παραγωγής που οι δράσεις για την εκπλήρωση της συνθήκης του Κυότο θα υπαγορεύσουν στη χώρα μας.

Για τη θέρμανση μιας κατοικίας επιφάνειας 150μ2 σε αστική περιοχή απαιτούνται περίπου 15.000κWh(th) ετησίως. Το κόστος ανάλογα με το καύσιμο διαμορφώνεται:
-Για καυστήρα βιομάζας (pellets) με χρέωση 0,085Ε/kWh (μέση τιμή pellets 400Ε/tonne και απόδοση λέβητα 88%) = 1449Ε
-Για καυστήρα πετρελαίου με χρέωση 0,06Ε/kWh (τιμή πετρελαίου 0,62Ε/lt και απόδοση 88%) = 1023Ε
-Για καυστήρα φυσικού αερίου με χρέωση 0,04Ε/kWh (απόδοση λέβητα 90%) = 667Ε

Όταν οι τιμή των pellets στην Ελλάδα εξομοιωθεί με την ανάλογη ευρωπαϊκή το κόστος λειτουργίας με καύσιμο pellets θα μειωθεί σημαντικά. Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η τιμή της βιομάζας παραμένει σταθερή τα τελευταία χρόνια σε αντίθεση με την ανοδική τιμή του πετρελαίου.

περισσότερες πληροφορίες: grapsas.blogspot.com (χωρίς www)

η αγορά των ηλιοθερμικών συστημάτων

Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Νέες τεχνολογίες, νέες προκλήσεις

Εδώ και μια εικοσαετία, οι Έλληνες καταναλωτές έχουν εξοικειωθεί με τους ηλιακούς θερμοσίφωνες για την παραγωγή ζεστού νερού. Απόρροια αυτής της εξοικείωσης ήταν η ανάπτυξη μιας υγιούς βιομηχανίας παραγωγής ηλιακών συστημάτων με έντονο μάλιστα τον εξαγωγικό χαρακτήρα τα τελευταία χρόνια. Εκείνο όμως που αγνοεί η πλειοψηφία των καταναλωτών είναι, όχι μόνο οι τεχνολογικές βελτιώσεις των ηλιοθερμικών συστημάτων για ζέσταμα του νερού, αλλά κυρίως οι λοιπές χρήσεις των ηλιοθερμικών τεχνολογιών όπως η θέρμανση χώρων, η τηλεθέρμανση οικισμών, ο ηλιακός κλιματισμός και η ηλιοθερμική παραγωγή ηλεκτρισμού. Οι εφαρμογές αυτές μπορούν όχι μόνο να διατηρήσουν ζωντανή την εγχώρια βιομηχανία, αλλά και να προσφέρουν πληθώρα νέων επιχειρηματικών ευκαιριών και νέες υπηρεσίες στους καταναλωτές, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην προστασία του περιβάλλοντος.

Ηλιοθερμικά συστήματα για θέρμανση νερού

Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους και μιλούν δυνατά. Την περίοδο 1990-2001, η μέση ετήσια αύξηση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλιοθερμικών συστημάτων ήταν 13,6%. Κάθε χρόνο, στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) εγκαθίστανται πάνω από 1 εκατ. τετραγωνικά μέτρα συλλεκτών, ενώ τα συνολικά εγκατεστημένα συστήματα (επίπεδοι συλλέκτες με κάλυμα) ανέρχονται σε 11 εκατ. τετραγωνικά μέτρα περίπου. Αν μάλιστα προσθέσει κανείς και τα μικρότερα μερίδια των συλλεκτών με σωλήνες κενού και τους συλλέκτες χωρίς κάλυμα, τότε φτάνει στα 12,8 τετραγωνικά μέτρα (m2) ηλιακών συλλεκτών ή αλλιώς σε 34 m2 ανά 1.000 ευρωπαίους.

Οι αριθμοί όμως δεν λένε πάντα όλη την αλήθεια ή δεν αποκαλύπτουν όλες τις διαστάσεις της. Η εντυπωσιακή κατά τ' άλλα αύξηση των ηλιακών συλλεκτών είναι απόρροια κυρίως της δυναμικής ανάπτυξης που γνώρισαν τρεις χώρες: η Γερμανία, η Αυστρία και η Ελλάδα. Η Γερμανία π.χ. είχε εγκατεστημένα 4,4 εκατ. τετραγωνικά μέτρα συλλεκτών στα τέλη του 2002, ενώ η Ελλάδα είχε κάτι λιγότερο από 3 εκατ. τετραγωνικά μέτρα συλλεκτών (με ποσοστό διείσδυσης περί το 30% και τον υψηλότερο δείκτη χρήσης ηλιακών ανά κάτοικο, περίπου 265 m2 ανά 1.000 κατοίκους), ενώ η Αυστρία με περίπου 2,5 εκατ. τετραγωνικά μέτρα συλλεκτών αποτελεί πια τη δεύτερη αγορά στην ΕΕ με βάση τις ετήσιες εγχώριες πωλήσεις συστημάτων. Η εντυπωσιακή ανάπτυξη στη Γερμανία και την Αυστρία είναι απόρροια κυρίως των ισχυρών κινήτρων που δίνονται από πλευράς κυβερνήσεων (125 € ανά m2 στη Γερμανία, 1.100 € ανά σύστημα συν 100-140 € ανά m2 στην Άνω Αυστρία). Η πρόσφατη άρση των φοροαπαλλαγών για εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων σε κατοικίες, αποτελεί πλήγμα για την ελληνική αγορά ηλιοθερμικών συστημάτων. Στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, τα εγκατεστημένα συστήματα είναι σχετικά λίγα, κάποιες όμως αρχίζουν σιγά-σιγά να ξυπνούν από τον επενδυτικό λήθαργο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ισπανία, όπου το λεγόμενο "μοντέλο της Βαρκελώνης" απογειώνει την αγορά. Στη Βαρκελώνη (και σύντομα και σε άλλες ισπανικές πόλεις), η νομοθεσία επιβάλλει τη χρήση ηλιακών συστημάτων σε νέα κτίρια καθώς και σε μεγάλα κτίρια στη φάση της ανακαίνισης, ενώ δίνεται και επιδότηση 210 € ανά τετραγωνικό μέτρο συλλέκτη.

Εκτός ευρωπαϊκών συνόρων, οι μεγάλες αγορές είναι αυτές της Κίνας (η μεγαλύτερη στον κόσμο με 5,5 εκατ. τετραγωνικά μέτρα συλλεκτών το 2001), οι ΗΠΑ, η Τουρκία, η Αυστραλία, η Ινδία, η Ιαπωνία και βέβαια το Ισραήλ όπου η διείσδυση των ηλιακών συστημάτων στον οικιακό τομέα ξεπερνά το 80%.

Η ηλιοθερμική βιομηχανία στην ΕΕ απασχολεί 16.300 άτομα, εκ των οποίων τα 3.000 περίπου στην Ελλάδα. Οι αριθμοί αυτοί μπορούν να πολλαπλασιαστούν αν υλοποιηθούν οι στόχοι που έχει θέσει η Λευκή Βίβλος της ΕΕ για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), η οποία προβλέπει την εγκατάσταση 100 εκατ. τετραγωνικών μέτρων συλλεκτών ως το 2010. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ηλιοθερμικών Βιομηχανιών (ESTIF - European Solar Thermal Industry Federation) θεωρεί αυτό το στόχο μη ρεαλιστικό. Με τους σημερινούς ρυθμούς ανάπτυξης, ο στόχος της Λευκής Βίβλου θα επιτευχθεί το 2022, ενώ με βάση ένα ρεαλιστικό σενάριο ανάπτυξης που προτείνει η ESTIF (και το οποίο προϋποθέτει σειρά οικονομικών κινήτρων και θεσμικών ρυθμίσεων), το 2015.

Η ESTIF εκτιμά ακόμη πως το τεχνικό δυναμικό των ηλιοθερμικών συστημάτων στην Ευρώπη ανέρχεται σε 1,4 δις τετραγωνικά μέτρα συλλεκτών, τα οποία μπορούν να παράξουν 682 TWh ετησίως (682 δις κιλοβατώρες). Αυτό ισοδυναμεί με το 6% της τελικής ενεργειακής κατανάλωσης στην ΕΕ ή το 30% των εισαγωγών πετρελαίου της ΕΕ από τη Μέση Ανατολή.

Ο στόχος που έχει θέσει η ESTIF (και συνεπώς και η ΕΒΗΕ) για τη χώρα μας είναι η εγκατάσταση περίπου 10 εκατ. τετραγωνικών μέτρων συλλεκτών ως το 2015 (περιλαμβανομένων των συστημάτων για θέρμανση και κλιματισμό). Ο στόχος αυτός (περίπου 1 m2 ηλιακών συλλεκτών για κάθε κάτοικο) έχει υιοθετηθεί και από μη κυβερνητικές περιβαλλοντικές οργανώσεις, αφού θα μπορούσε να συνεισφέρει στην αποφυγή της έκλυσης τουλάχιστον 4 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα (CO2) ετησίως.

Στην Ελλάδα, η ανάπτυξη της αγοράς ηλιοθερμικών συστημάτων γνώρισε πολλά σκαμπανεβάσματα την τελευταία εικοσαετία, ανάλογα με το καθεστώς ενίσχυσης που ίσχυε (ή καταργούνταν) κάθε περίοδο. Σήμερα υπάρχουν περίπου 1 εκατομμύριο ηλιακά συστήματα εγκατεστημένα στη χώρα μας.



Τα ηλιοθερμικά συστήματα στην Ελλάδα παράγουν περίπου 1,1 δις κιλοβατώρες (KWh) ετησίως και αποσοβούν την έκλυση 1,2 εκατ. τόνων CO2. Η παραγόμενη ενέργεια ποικίλλει ανά γεωγραφική περιοχή και ανά εφαρμογή. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις τυπικές τιμές κατά περίπτωση.
KWh/m2/έτος

Κατοικίες :
-Βόρεια Ελλάδα 350
-Κεντρική Ελλάδα 400 KWh/m2/έτος
-Κρήτη 450

Τριτογενής τομέας:
-Βόρεια Ελλάδα 400
-Κεντρική Ελλάδα 450
-Κρήτη 500

Βιομηχανία:
-Βόρεια Ελλάδα 450
-Κεντρική Ελλάδα 4500
-Κρήτη 550

Έτσι, ένα τυπικό θερμοσιφωνικό σύστημα για οικιακή χρήση παράγει ετησίως 840-1.080 KWh και αποσοβεί την έκλυση 925-1.200 κιλών CO2/χρόνο.

Σε ότι αφορά τα κεντρικά ηλιακά συστήματα, οι κυριότερες εφαρμογές τους είναι οι εξής:

• Παραγωγή ζεστού νερού για τη βιομηχανία
• Κτιριακές εφαρμογές (ξενοδοχεία, νοσοκομεία, σχολεία, αθλητικά κέντρα, συγκροτήματα κατοικιών)
• Θέρμανση δαπέδου και χώρου θερμοκηπίων
• Θέρμανση και κλιματισμός χώρων
• Αφαλάτωση

Η περίοδος απόσβεσης ενός τέτοιου συστήματος ποικίλλει από 3,5 έως 8 χρόνια, ενώ μειώνεται και στα 2-4 χρόνια σε περίπτωση που το σύστημα επιδοτηθεί από τα σχετικά προγράμματα του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Ηλιακά συστήματα για θέρμανση χώρων

Τα συστήματα αυτά χρησιμοποιούνται ευρέως στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη, συνήθως σε συνδυασμό με κάποιο άλλο σύστημα θέρμανσης (π.χ. βιομάζα ή αέριο), γι' αυτό και είναι γνωστά ως combisystems. Σε μεγαλύτερη κλίμακα (πάνω από 500 m2 συλλεκτών) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την τηλεθέρμανση οικισμών και εμπορικών κτιρίων. Στα τέλη του 2002 υπήρχαν 65 τέτοιες μεγάλες εφαρμογές στην ΕΕ.


Ηλιοθερμικά συστήματα για θέρμανση χώρων στη Σουηδία

Ηλιοθερμικό σύστημα για τηλεθέρμανση στη Σουηδία

Ηλιακός κλιματισμός

Δροσιά από τον ήλιο; Ναι, αρκεί να εφαρμόσει κανείς κάποια από τις κατάλληλες γι' αυτό τεχνολογίες (συνήθως προσρόφησης ή απορρόφησης). Οι πρώτες πιλοτικές εφαρμογές του ηλιακού κλιματισμού έγιναν στην Ελλάδα ήδη εδώ και μία εικοσαετία. Μόλις πρόσφατα όμως η πρόοδος της τεχνολογίας επέτρεψε την ανάπτυξη εμπορικών εφαρμογών. Ένα σύστημα ηλιακού κλιματισμού τοποθετήθηκε πρόσφατα στις εγκαταστάσεις εργοστασίου καλλυντικών στα Οινόφυτα Βοιωτίας από μέλος της ΕΒΗΕ. Το έργο, που επιδοτήθηκε στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ενέργειας, υλοποιήθηκε με τη συνεργασία του ΚΑΠΕ. Δύο ξενοδοχεία στην Κρήτη (όπου περιλαμβάνεται θέρμανση της πισίνας) ήταν οι εφαρμογές που ακολούθησαν.
Αεροφωτογραφία του εργοστασίου στα Οινόφυτα Βοιωτίας όπου έχει εγκατασταθεί σύστημα ηλιακού κλιματισμού. Εδώ, φαίνεται το πεδίο επίπεδων ηλιακών συλλεκτών.

Από το σύστημα στα Οινόφυτα. Με ηλιακή ενέργεια, δύο ψύκτες συνολικής ίσχύος 700kW παράγουν κρύο νερό 8-10 βαθμών. Το σύστημα ελέγχεται αυτόματα από υπολογιστή.

Εφαρμογή ηλιακού κλιματισμού σε ξενοδοχείο της Κρήτης

Τα τελευταία χρόνια έχουν ξεκινήσει πολλά ερευνητικά προγράμματα ώστε να βελτιστοποιηθούν τα συστήματα ηλιακού κλιματισμού και να πέσει το κόστος των εφαρμογών. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά τα σχετικά προγράμματα του ΕΜΠ, του Δημόκριτου, του ΚΑΠΕ και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, τα οποία δείχνουν τη δυναμική που αναπτύσσεται στον τομέα. Στόχος είναι να παρουσιαστούν στην αγορά και μικρότερα συστήματα κατάλληλα για κατοικίες και μικρές εμπορικές εφαρμογές.

(πηγή: Ενωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας)

100% ΄πράσινη κατοικία'

«Φτιάξαμε το δικό μας ενεργειακά ανεξάρτητο... κρατίδιο»

«Με συγκεκριμένες επιλογές και εκμεταλλευόμενοι τον ήλιο και τους ανέμους της Ελλάδας, καταφέραμε να δημιουργήσουμε το δικό μας οικολογικό και πλήρως απεξαρτημένο ενεργειακά σπίτι. Δεν έχουμε σύνδεση ούτε με τη ΔΕΗ, ούτε με τον ΟΤΕ, ούτε παροχή νερού από δίκτυο».
O κ. Γιώργος Θανάσουλας και η Γαλλίδα σύζυγός του Μπριζίτ, ζωγράφοι- αντικέρ, ζούσαν στη Γαλλία έως και πριν από πέντε χρόνια. Τότε αποφάσισαν να εγκατασταθούν μόνιμα στην Ελλάδα, αποκτώντας όμως ένα σπίτι που θα σεβόταν απόλυτα το περιβάλλον.

Η επιθυμία τους έγινε πραγματικότητα πριν από περίπου δύο χρόνια στο Γραμματικό, όπου έφτιαξαν, όπως λένε, «το δικό τους ενεργειακά ανεξάρτητο... κρατίδιο».
«Μέχρι τότε ζούσαμε σε ένα διαμέρισμα στο Μαρούσι. Η ζέστη, το καυσαέριο, το τσιμέντο και οι ρυθμοί της πόλης, όμως, μας έσπρωχναν μακριά από την Αθήνα», λέει η κ. Θανάσουλα.Τ
α σχέδια του σπιτιού καθώς επίσης και η μελέτη για τη μεγαλύτερη κατά το δυνατό εκμετάλλευση της ηλιοφάνειας, αλλά και των ανέμων ήταν εξ ολοκλήρου δική τους υπόθεση.

Μια ανεμογεννήτρια 900W και τρία φωτοβολταϊκά συστήματα που έχουν τοποθετήσει στην αυλή τους, μια γεώτρηση και ένας υπολογιστής με δορυφορική σύνδεση στοΊίντερνετ έχουν απαλλάξει το σπίτι και τους ιδιοκτήτες του από την εξάρτηση στις ΔΕΚΟ για... φως, νερό και τηλέφωνο.
Το κόστος για την αγορά και την εγκατάσταση της γεννήτριας και των τριών φωτοβολταϊκών συστημάτων ήταν περίπου 10.000 ευρώ- «ποσό χαμηλό αν αναλογιστεί κανείς τη μελλοντική απόσβεση», λένε- ενώ όλο το σπίτι των 100 τετραγωνικών στοίχισε περίπου 75.000 ευρώ, με αρκετή προσωπική δουλειά των ιδιοκτητών του.
«Εκτός από τα θεμέλια, χρησιμοποιήσαμε μόνο υλικά φιλικά προς το περιβάλλον όπως ξύλο, πέτρα και τούβλα. Παράλληλα δημιουργήσαμε πολύ καλή μόνωση που είναι και το μυστικό για να διατηρείται η σωστή θερμοκρασία. Με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του καύσωνα, και ενώ το θερμόμετρο στην αυλή μας έδειχνε 45 βαθμούς, η θερμοκρασία εντός του σπιτιού δεν ξεπερνούσε τους 29», λέει ο κ. Θανάσουλας και συμπληρώνει: «Δώσαμε πολύ μεγάλη έμφαση στη διαρρύθμιση των εσωτερικών χώρων, για την καλύτερη κυκλοφορία του αέρα, αποφύγαμε τους διαδρόμους και φτιάξαμε ξύλινα πατώματα και οροφές.

Μπορεί να φαίνεται δύσκολο, αλλά είναι εξαιρετικά εύκολο. Όλα βασίζονται σε απλούς κανόνες της φυσικής». Χωρίς κλιματιστικό. Το σπίτι δεν έχει ανάγκη ούτε από κλιματιστικό για να είναι δροσερό το καλοκαίρι αλλά ούτε και από κεντρική θέρμανση για να παραμένει ζεστό τον χειμώνα. Μια μικρή σόμπα, όσο και αν φαίνεται περίεργο, είναι αρκετή ώστε το σπίτι των 100 τ.μ. να παραμένει ζεστό. Οικιακές συσκευές α΄ κλάσης - με τη μεγαλύτερη, δηλαδή, εξοικονόμηση ενέργειας στην κατανάλωση- ηλιακός θερμοσίφωνας, λάμπες φωτισμού που εξοικονομούν ώς και το 75% της ενέργειας και διπλά τζάμια που συγκρατούν την θερμότητα, συμπληρώνουν το προφίλ του «πράσινου σπιτιού».Οι ανάγκες του σπιτιού και του κήπου σε νερό καλύπτονται από τη γεώτρηση που υπάρχει στο κτήμα.

Το σπίτι του ζεύγους Θανάσουλα είναι εξίσου λειτουργικό όσο και τα υπόλοιπα που βρίσκονται στην γύρω περιοχή και δεν υπολείπεται σε ανέσεις. Αυτό που χρειάζεται, σύμφωνα με την κυρία Θανάσουλα, είναι ο σωστός προγραμματισμός στις εργασίες και λογική χρήση των οικιακών συσκευών καθώς δεν μπορείς να χρησιμοποιείς ταυτόχρονα το σίδερο, το πλυντήριο και την κουζίνα.
Το μεγάλο πλεονέκτημα της «πράσινης» κατοικίας είναι, σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες της, η ικανοποίηση που απολαμβάνουν ότι δεν επιβαρύνουν επιπλέον το περιβάλλον.«Αυτό που κάναμε ήταν να εκμεταλλευτούμε τις δυνατότητες που μας δίνει το κλίμα της Ελλάδας. Τίποτα περισσότερο», λέει ο κ. Θανάσουλας.

(πηγή: sfrang2.blogspot.com)
πληροφορίες: grapsas.blogspot.com